ਪਿਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਕਲਾ

ਦੁੱਖ
ਪੰਡ ਡੱਡੂਆਂ ਦੀ

ਗੰਢ ਖੋਲਾਂ
ਬੁੜਕਦੇ ਖਿਲਰ ਜਾਣ
ਘਰ ਦੇ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰ

ਹਰ ਰੋਜ਼
ਗੰਢ ਇਕ ਹੋਰ ਮਾਰਾਂ
ਇਸ ਗੰਢੜੀ ਉਪਰ

ਕਲਾ ਇਹੋ ਮੇਰੀ

ਦਿਸਣ ਨਾ ਦੇਵਾਂ
ਸਿਰ ਚੱਕੀ ਗੰਢੜੀ ਇਹ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ।।

ਇਕ ਅਨੋਖੀ ਧੂਨੀ

ਇਨਕਲਾਬ ਦੂਰ ਨਹੀਂ
ਬਹੁਤ ਨੇੜੈ ਹੈ
ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਰ ਸਾਹ ਨਾਲ
ਜਿੰਦਾਬਾਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਮੈਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸਾਂ
ਬਾਹਰੋਂ ਦਹਿਲੀਜ਼ ਤੋਂ
ਠੁਰ ਠੁਰ ਕਰਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ
ਕੰਬਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਂਦੀ ਹੈ

ਹਵਾ ਨਾਲ ਉਡਦੀ
ਉਹ ਆਪਣੀ ਫ਼ਟੀ ਕਮੀਜ਼ ਨੂੰ
ਫੜ੍ਹ ਫੜ੍ਹ ਰੋਕਦਾ ਹੈ

ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੇਟੂ ਦੀਆਂ ਚੱਪਲਾਂ
ਉਹਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ
ਇਕ ਉੱਚੀ ਹੋਈ ਪੁਰਾਣੀ ਸਵੈਟਰ
ਉਹਦੇ ਗਲ 'ਚ ਪਾਉਂਦਾ ਹਾਂ

ਖਾਣ ਲਈ
ਹੁਣੇ ਹੁਣੇ ਤਵੇ ਤੋਂ ਲਹਿਆ
ਪਰੌਂਠਾ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ

ਮੈਂ ਇਨਕਲਾਬ ਜਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ
ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਂਦਾ
ਰਸੋਈ 'ਚ ਬੈਠੇ
ਆਪਣੇ ਬੇਟੂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ੍ਹ
ਹਵਾ 'ਚ ਲਹਿਰਉਂਦਾ ਹਾਂ

ਕਮਰੇ 'ਚ ਫੈਲ੍ਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਇਕ ਅਨੋਖੀ ਧੁਨੀ

ਭਮੰਤਰਿਆ ਬੇਟੂ
ਮਾਂ ਵੱਲ ਵਿੰਹਦਾ
ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਪਾਪਾ ਨੂੰ
ਪੁਛਦਾ ਹੈ

ਪਤਨੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗਲਾਸ ਦਿੰਦੀ
ਮੇਰੇ ਤਪਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਹੱਥ ਰਖਦੀ
ਸੋਚਦੀ ਹੈ

ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਸੰਭਲੀ ਹੈ ਸੁਰਤ ਬੇਟੇ ਦੀ
ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਿਆ ਹੈ
ਅਜਿਹਾ ਦੌਰਾ...

ਦੌਰਾ! ਮੈਂ ਚੌਂਕਦਾ ਹਾਂ

ਬੇਟੂ ਦਾ ਮੱਥਾ ਚੁੰਮਦਾ
ਸਹਿਜ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ

ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੁਪਨਾ
ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅੱਖ

ਕਿਉਂ ਆਇਆ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਮੈਂਨੂੰ ॥

ਸਮੇਂ ਸਿਰ

ਤੂੰ ਭਾਂਡੇ ਮਾਂਜ਼ਦੀ ਰਸੋਈ ਚ
ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਚ ਹੁੰਦਾ
ਥਾਲ ਗਲਾਸ
ਛੰਨਾ ਕੌਲ਼
ਗੜਬੀ ਬਾਟੀ

ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਵਾਈ ਕਲੀ
ਚਮਕ ਉਠਦੀ
ਰਾਤੇ ਰਾਤ
ਮੈਂ ਹਰਿਦੁਆਰ ਜਾ ਆਉਂਦਾ

ਸੁਬ੍ਹਾ ਤੂੰ ਕੁਟਦੀ ਚੂਰੀ
ਥਿੰਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ
ਮੇਰਾ ਪਿੰਡਾ ਲੇਸਦੀਆਂ
ਜੁਆਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ
ਦੁੱਧ ਦਾ ਭਰਿਆ ਛੰਨਾ
ਮੈਂ ਗਾਉਂਦਾ

ਆਹ ਹੁਣੇ ਤੂੰ
ਰੋਟੀ- ਡੱਬਾ ਪੈਕ ਕਰੇਂ
ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਤੇ ਆਖੇਂ
ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਖਾ ਲੈਣਾ ।।

ਨਵੇਂ ਪੱਤੇ ਤੇ ਕਈ ਕੁਝ ਹੋਰ

ਮਿੱਠੀ

ਦਸ ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ
ਜਾਣਨ ਲੱਗਿਆ ਬੱਚਾ ਉਹ
ਕਰਦਾ ਨਿੱਕੀਆਂ ਨਿੱਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ
ਆਖਣ ਲੱਗਿਆ ਮੈਨੂੰ

ਉਰੇ ਕਰੋ ਗੱਲ੍ਹ
ਮਿੱਠੀ ਲੈਣੀ ਐ

ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚਲਾ ਰਸ
ਉਸ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਦਾ ਹੈ

ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਲੱਗਿਆ ।।

ਰਾਤ

ਮੈਂ ਹਾਂ

ਖ਼ਾਮੋਸ਼ੀ ਹੈ

ਤੇ ਤਾਰਿਆਂ ਭਰਿਆ ਥਾਲ

.... .....

ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

ਕਦੇ ਕਦੇ ਰਾਤ

ਬੜਬੋਲੀ ਕਵਿਤਾ

ਮੈਂ ਪਲ ਪਲ
ਜਿਉਂਦਾਂ ਹਾਂ

ਕਦੇ ਮਾਂ ਪਤਨੀ
ਬੱਚਿਆਂ ਪਿਤਾ ਨਾਲ
ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ

ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੈ
ਰੁਖਾਂ ਪਹਾੜਾਂ ਨਦੀਆਂ ਨਾਲ
ਮੈਨੂੰ
ਕੋਈ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ।।

ਮਨ ਦੀ ਗੁਫ਼ਾ

ਲੋਚਿਆ

ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂ

ਫਿਰ ਤੋਂ ਸਭ

.........

ਬਹੁਤ ਖਿਡੌਣੇ ਤੋੜੇ

ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦਿਆਂ

ਯਾਦ ਆਉਂਦਾ

..........

ਮਨ ਦੀ ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਦਰ

ਖਜੁਰਾਹੋ ਦੀਆਂ

ਮੂਰਤੀਆਂ

ਘੜਨ ਲਗਦਾ

............

ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਇਕ ਸਿਰਾ ਨਹੀਂ ।।

ਪੈਰ

ਜੁੱਤੀ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ

ਪਾਵਾਂ ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ

ਪੈਰਾਂ ਚ ਪੈਰ ਆਪਣੇ ।।

ਸਵੇਰ

ਚਿੜੀਆਂ

ਆਪਣੇ

ਚਹਿ

ਚਹਾਉਣ

ਚੋਂ

ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ

ਰੋਜ਼

ਇਕ ਨਵਾਂ ਸੂਰਜ

ਸੁਰਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ

ਜਿਹੜਾ ਸਾਹ
ਹੁਣੇ ਆਇਆ ਮੈਂਨੂੰ
ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੁਣੇ

ਜੇ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਇਹ ਦੇਹ ਮੇਰੀ
ਤਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ

ਇਹ ਸਾਹ
ਪੰਛੀ
ਫੁੱਲ
ਵਗਦੀ ਨਦੀ
ਪਹਾੜ ਨੂੰ

ਜਿਸ ਦਿਨ
ਨਾ ਆਇਆ
ਸਾਹ ਮੈਂਨੂੰ

ਇਹ ਦੇਹ ਮੇਰੀ
ਪੰਛੀ
ਫੁੱਲ
ਪਹਾੜ
ਹੋਵੇਗੀ ਵਗਦੀ ਨਦੀ

ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਕ ਹੋਰ ਸਾਹ ਮੈਂਨੂੰ ।।

ਮੂਡ ਸਕੇਪ

੧
ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ
ਥੈਲਾ ਬੋਰੀ ਹੁੰਦਾ ਬੰਦਾ

ਆਪਣੀ ਮਾਂ
ਪਤਨੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਆਖਦਾ

ਪੁਠਾ ਕਰਕੇ ਝਾੜਦੇ ਮੈਨੂੰ
ਕਿੰਨਾ ਕੁਝ ਖੱਲ੍ਹਾਂ ਖੂੰਝਿਆਂ 'ਚ ਫਸਿਆ
ਤੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਮੈਨੂੰ

ਮੈਂ ਥੈਲਾ ਬੋਰੀ ਨਹੀਂ।।
੨
ਹਥੌੜਾ ਤੇਸੀ ਮਾਰ ਕੇ
ਤੋੜ ਦੇਵੋ ਸਿਰ ਮੇਰਾ
ਖੋਪੜੀ 'ਚ ਜੋ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਇਸ ਵੇਲੇ
ਕਿੰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ

ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਆਖਦਾ
ਗਲਤ
ਸਭ ਨੂੰ ਠੀਕ ਠੀਕ ਹੀ
ਆਖੀ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ।।
੩
ਅੱਗ ਬਬੂਲਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ
ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ
ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ

ਮੈਂ ਅੰਦਰੇ ਅੰਦਰ
ਰਿੱਝੀ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ

ਕੋਈ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦੇਖੇ ਮੈਨੂੰ
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬਸ ਸੜ
ਜਾਵਾਂਗਾ

ਸਬਜ਼ੀ ਥੱਲ੍ਹੇ ਲਗ ਗਈ ਹੈ
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਪਲ ਹੀ
ਪਤਾ ਲਗ ਜਾਂਦਾ।।

ਮਾਂ

ਢਲਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ
ਚਰਖਾ ਕਤਦੀ ਮਾਂ
ਲੰਮੀ ਹੇਕ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਵੇ

ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਹੰਝੂ
ਬ੍ਹੋਟੀ ਭਰੀ ਗਲੋਟੇ ।।

ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ

ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ
ਯਾਦ ਨਾ ਕਰੋ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ
ਕਦੇ ਵੀ ਗੱਲ ਨਾ ਛੇੜੋ
ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ
ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰੋ
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦਾ

ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ
ਨਾ ਰਸੋਈ ਵੱਲ ਦੇਖੋ
ਨਾ ਹੀ ਬਾਹਰਲੇ ਬੂਹੇ ਹੁੰਦੀ
ਦਸਤਕ ਸੁਣੋ

ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ
ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣ ਜਾਵੋ
ਖ਼ਾਕ 'ਚ ਰਲ ਜਾਵੋ ।।